Влошени прогнози за американската економија: Можно движење кон рецесија

Американската економија се соочува со неизвесен период, со растечки опасности од рецесија и можни нарушени трговски односи со главните трговски партнери – Канада и Мексико. Оваа состојба се влоши поради новите царини воведени од американскиот претседател Доналд Трамп, што внесе дополнителна загриженост меѓу економистите, политичарите и бизнисот. Клучен показател за состојбата на економијата е трендот на бруто домашниот производ (БДП). Моделот GDPNow на Банката на федерални резерви на Атланта покажува значително намалување на проценката за растот на БДП во првиот квартал од 2025 година, достигнувајќи -2,8%, што сугерира пад на економската активност ја зголемува веројатноста за рецесија. Ова е во спротивност со претходните прогнози кои предвидуваа раст од 3,9%, што ја истакнува неодамнешната промена во економските очекувања.

Новиот предизвик за стопанството се тарифите што ги воведе Трамп. Започнати со стапување на сила денес, овие тарифи од 25% за производи од Канада и Мексико и 10% за увозот од Кина се наводно одговор на прашања како илегалната имиграција и трговијата со фентанил. Според американската Царина и гранична заштита, минатата година биле запленети над 9.500 килограми фентанил, што го потврдува сериозниот карактер на проблемот. Економските експерти предупредуваат дека овие тарифни мерки може да имаат негативен долгорочен ефект врз економијата на САД. Според Фондацијата за даноци, долгорочното намалување на БДП може да изнесува 0,3%, а зголемувањето на трошоците за потрошувачите би можело да надмине 3.000 долари по домаќинство, поради растот на цените на увезените производи како храна, енергија и автомобили.

Канада и Мексико, како стратешки трговски партнери на САД, најавуваат можни контрамерки. На пример, премиерот на Онтарио, Даг Форд, изјави дека Онтарио би можело да го прекине извозот на електрична енергија кон американските држави како Њујорк, Мичиген и Минесота, што би можело да има последици за американските потрошувачи кои зависат од нив. Според канцеларијата на американскиот трговски претставник, Канада и Мексико имаат извози во вредност од стотици милијарди долари во САД, што ги прави важни елементи на трговската мрежа на Америка. Трговските затегнувања потсетуваат на 1930-тите и Законот за тарифи Смут-Хејли, кој придонесе за Големата депресија. Иако состојбата е различна денес, некои аналитичари како Марк Занди предупредуваат на можни слични последици: раст на цените, намалување на работните места и намалување на глобалната конкурентност на САД.

Иднината е неизвесна, со можен негативен развој веќе во првиот квартал на 2025 година што може да биде пролог на посериозни економски проблеми. Интензивирање на трговските конфликти би можело да значи дополнителни проблеми за економијата на САД. Иако администрацијата на Трамп тарифите ги оправдува како начин за национална безбедност, многумина сметаат дека преговори со Канада и Мексико за заедничка борба против трговијата со дрога би биле поефикасни од едностраните трговски мерки. Американските компании и потрошувачи, во оваа економска несигурност, треба да се подготват за долгорочни предизвици.